Każda osoba, która chce podjąć zatrudnienie na jakimkolwiek stanowisku, musi wykonać badania medycyny pracy. Na ich podstawie lekarz stwierdza czy może ona bezpiecznie wykonywać swoje czynności zawodowe, czy też istnieją jakieś przeciwwskazania do rozpoczęcia działań na konkretnym stanowisku. Jakie schorzenia wykluczają podjęcie pracy fizycznej w Polsce? Podpowiadamy.

Badania medycyny pracy — czym są?

Każdy pracodawca zobligowany jest do wystawienia skierowania na badania medycyny pracy kandydatowi, którego zamierza zatrudnić. Nazywane są one wówczas wstępnymi, ponieważ przeprowadzane są jeszcze przed podjęciem zatrudnienia w nowym miejscu. Są ważne przez pewien okres, a następnie konieczne jest wykonanie badań okresowych. One z kolei pozwalają przedłużyć ważność orzeczenia, które zostało przeprowadzone wcześniej. Dodatkowo jeżeli pracownik przebywał na zwolnieniu dłużej niż 30 dni, wówczas konieczne jest wykonanie badań kontrolnych.

Badania medycyny pracy a czynniki fizyczne

Pracodawca musi określić, na jakie czynniki będzie narażony jego pracownik na konkretnym stanowisku, ponieważ każda praca fizyczna wiąże się z nieco innymi warunkami. Takie informacje zamieszcza na skierowaniu na badania medycyny pracy i na tej podstawie lekarz przeprowadza niezbędne procedury.

Jeżeli na danym stanowisku występuje narażenie na duży hałas, wówczas lekarz decyduje się na skierowanie pracownika na badania otolaryngologiczne. Z kolei długotrwała ekspozycja na drgania może doprowadzić do choroby wibracyjnej. Dlatego pracodawca musi poinformować lekarza o możliwości wystąpienia drgań a także zaznaczyć, na jaką część ciała będą oddziaływały. Te dane stanowią podstawę do wykonania dodatkowych badań, takich jak na przykład próba oziębieniowa.

Promieniowanie jonizujące, elektromagnetyczne lub optyczne sugeruje lekarzowi wykonanie badania okulistycznego. To samo dotyczy obsługi monitora ekranowego. Z kolei jeżeli pracodawca na skierowaniu umieści wyniki pomiaru mikroklimatu w danym miejscu pracy, wówczas lekarz może zleci dodatkowe badania oceniające układ krążenia pacjenta.

Badania medycyny pracy a inne czynniki

Praca fizyczna może wiązać się także z narażeniem na różnego rodzaju czynniki toksyczne. Wśród nich można wymienić pyły przemysłowe, które mają duży wpływ głównie na układ oddechowy. Dlatego pracodawca musi poinformować, jaki rodzaj pyłu występuje na stanowisku i na tej podstawie lekarz wykonuje na przykład rtg klatki piersiowej czy spirometrię.

W budownictwie, branży spożywczej i rolnictwie, a także laboratoriach, szpitalach czy lakierniach samochodowych i warsztatach często pracownicy fizyczni są narażeni na czynniki chemiczne. W takiej sytuacji pracodawca musi określić ich rodzaj, a także stężenie i na tej podstawie lekarz wykonuje dodatkowe badania celujące.

Praca w sektorze leśnym, rolniczym, biotechnologii, gospodarce odpadami i ściekami czy produkcji żywności a także lecznictwie może być związana z narażeniem na kontakt z wirusami, grzybami oraz innymi czynnikami biologicznymi. Mogą one powodować choroby na tle alergicznym ale także rakotwórcze. Dlatego w zależności od wskazanego przez pracodawcę czynnika lekarz medycyny pracy powinien skierować pacjenta na dodatkowe badania takie jak RTG płuc, spirometria czy próby wątrobowe.

Przy pracach, które wymagają dużej sprawności psychoruchowej, konieczne jest wykonanie tzw. psychotestów. Lista stanowisk, których dotyczy ten obowiązek, zawarta jest w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Wśród nich można wymienić np. operatorów żurawia czy kierowców autobusów.

Kiedy nie można podjąć pracy fizycznej w Polsce?

Lekarz medycyny pracy na podstawie danych zawartych w skierowaniu wykonuje różnego rodzaju badania, które pozwalają określić czy kandydat może zostać zatrudniony na danym stanowisku. Dodatkowo przeprowadza wywiad dotyczący stanu zdrowia pacjenta, jego chorób przewlekłych, przyjmowanych leków, operacji i nałogów. Może nas wysłać na badania krwi, rtg klatki piersiowej, spirometrię, a także na badania okulistyczne, laryngologiczne, neurologiczne czy psychologiczne.

Jeżeli specjalista uzna, że istnieją jakiekolwiek przeciwwskazania, aby pacjent był zatrudniony na danym stanowisku i wykonywał związane z nim obowiązki, wówczas wydaje orzeczenie lekarskie stwierdzające niezdolność do pracy. Może ono obejmować na przykład zakaz podnoszenia ciężarów czy przebywania w pobliżu promieniowania jonizującego. W takiej sytuacji pracownik nie może rozpocząć czynności służbowych na danym stanowisku. Wtedy najlepiej poszukać ofert pracy, których warunki nie będą kolidowały z naszą niezdolnością. Wiele ogłoszeń z różnych branż można znaleźć na Go*ork.

Wśród chorób, które mogą wykluczyć podjęcie pracy fizycznej w Polsce, można wymienić epilepsję, cukrzycę schorzenia sercowo-naczyniowe, neurologiczne, wady postawy, problemy z błędnikiem i wiele innych. Należy jednak pamiętać, że najczęściej wykluczają one rozpoczęcie pracy jedynie na danym konkretnym stanowisku ze względu na czynniki zagrożenia, które są z nim związane. Nie oznacza to jednak, że nie można rozpocząć pracy fizycznej w innym miejscu, które charakteryzuje się zupełnie innymi czynnikami szkodliwymi lub takowych wcale nie posiada.

18.7.2024 / 1182 / 6.8.24.out