Psychologia humoru

Humor jest zjawiskiem bardzo subiektywnym, a każdy z nas ma własne preferencje, jeśli chodzi o to, co uważamy za śmieszne. Najczęściej pojęcie śmiesznego jest związane z niespodzianką, ponieważ wielu z nas cieszy się z odkrywania nieoczekiwanych połączeń lub obserwowania niewłaściwych zachowań w bezpiecznym kontekście. W rzeczywistości wiele dowcipów polega na budowaniu oczekiwań, a następnie ich burzeniu. Dlatego niespodzianka często jest kluczowym elementem humoru i dlatego to, co uważamy za zabawne, może często zależeć od naszych oczekiwań

Teorie humoru dawniej i dziś

Teoria nadrzędności i humoru to jedna z najstarszych teorii dotyczących tego, dlaczego ludzie śmieją się i co sprawia, że coś jest zabawne. Pochodzi od filozofów starożytnej Grecji, takich jak Platon czy Arystoteles i była powszechnie akceptowana aż do XVIII wieku, następnie zyskując na popularności (w postaci nieco dopracowanej) w połowie XX wieku.

Według teorii nadrzędności, śmiech i humor mogą wynikać z sytuacji, które wywołują poczucie nadrzędności nad innymi. Może to być przyczyną reakcji na dowcipy, które wyśmiewają inną osobę, grupę lub koncepcję. Wielu badaczy uważa, że dowcipy mogą stać się obraźliwe, gdy wskazują na realne lub postrzegane nierówności społeczne, a śmiech może być sposobem na wyrażenie przewagi.

Ten rodzaj humoru jest często widoczny w komicznych filmach i telewizyjnych programach typu sitcom, gdzie postacie często wpadają w kłopoty lub znajdują się w niezręcznych sytuacjach.

Współczesne teorie

Współczesne teorie humoru, takie jak teoria wyładowania napięcia, teoria zaskoczenia lub teoria niespójności, próbują wyjaśnić te oraz inne aspekty humoru, które teoria nadrzędności pomija. Każda z nich ma swoje mocne i słabe strony, ale wszystkie razem dają nam bardziej kompletny obraz tego, co sprawia, że coś jest śmieszne.

Dlaczego niektóre żarty są zabawne, a inne obraźliwe?

To, co uważamy za zabawne, często jest zależne od naszego kontekstu kulturowego. W różnych kulturach różne rzeczy są uważane za zabawne. Ponadto to, co jest uważane za obraźliwe, również znacznie różni się w zależności od kontekstu kulturowego. Dowcipy, które mogą być postrzegane jako niewinne w jednej kulturze, w innej mogą być odbierane jako obraźliwe. 

Osobiste wartości a humor

Nasze osobiste wartości i przekonania również mają duży wpływ na to, co uważamy za zabawne, a także, co uważamy za obraźliwe. Dowcipy, które kolidują z naszymi wartościami, mogą wywoływać negatywne reakcje, podczas gdy te, które pasują do naszych przekonań, mogą wydawać się nam zabawne. To, co jest uważane za dowcip, często zależy od tego, czy kwestionuje, czy też podtrzymuje nasze przekonania i wartości. Niektórzy mogą używać PayPal w kasyno online Niemcy i szczęśliwie się śmiać wygrywając duże kwoty lub odwrotnie, przegrywając. Są też tacy, którzy uważają śmiech za absolutnie niedorzeczny podczas gier hazardowych.

Psychologia humoru. Rozumienie humoru i żartów

Rozumienie humoru i żartów to złożony proces, który obejmuje różne aspekty naszej psychologii. Nie tylko musimy być w stanie zrozumieć niespodziankę lub sprzeczność, ale musimy również wiedzieć, jakie przekonania lub wartości są kwestionowane lub potwierdzane.

Oto podstawowe powody, dla których odbieramy żarty na różny sposób:

• Delikatna treść. Niektóre tematy, takie jak: rasa, religia, płeć, orientacja seksualna lub niepełnosprawność są uważane za szczególnie delikatne. Dowcipy odnoszące się do tych tematów mogą być postrzegane jako obraźliwe, ponieważ mogą wzmacniać stereotypy, dyskryminować lub wywoływać emocjonalne obrażenie.
• Intencje i kontekst. Dowcipy mogą być odbierane jako obraźliwe w zależności od intencji osoby je wypowiadającej oraz kontekstu, w którym są wygłaszane. Jeśli dowcip jest wymierzony w celu upokorzenia, obrażenia lub wywołania negatywnych emocji, to jest duża szansa, że będzie postrzegany jako obraźliwy.
• Tożsamość i doświadczenia jednostki. Dowcip może być obraźliwy dla jednej osoby, ponieważ dotyka bezpośrednio jej tożsamości lub nawiązuje do negatywnych doświadczeń, które przeżyła. Dlatego to, co jest śmieszne dla jednej osoby, może być krzywdzące dla innej.
• Normy społeczne. Społeczeństwa mają różne normy i wartości, które określają, co jest akceptowalne i co nie w sferze humoru. Dowcipy, które naruszają te normy, mogą być uważane za obraźliwe.
• Pozycja społeczna osoby wypowiadającej żart. Dowcipy często odzwierciedlają nierówności społeczne, takie jak różnice w sprawczości, statusie lub pozycji społecznej. Dowcipy, które wykorzystują nierówności w sposób prześmiewczy lub poniżający, mogą być postrzegane jako obraźliwe.
• Kontekst historyczny żartu. Niektóre grupy społeczne miały w przeszłości doświadczenia dyskryminacji i prześladowań. Dowcipy, które nawiązują do tych historii lub wykorzystują negatywne stereotypy, mogą być uważane za obraźliwe, ponieważ przypominają bolesne wydarzenia z przeszłości.
• Emocjonalny stan odbiorcy żartobliwej treści. Często nasz obecny stan emocjonalny może wpływać na to, jak odbieramy dowcipy. Coś, co w jednym momencie może wydawać się zabawne, w innym może być uznane za obraźliwe, zwłaszcza jeśli jesteśmy wrażliwi na dany temat lub mamy negatywne doświadczenia z nim związane.

Humor jako… choroba

Patologicznie podwyższony nastrój, połączony z głupotą, podnieceniem i zamiłowaniem do głupich żartów jest prawdziwa chorobą, która nazywa się morią lub wesołkowatością. Jeden z pierwszych zgłoszonych przypadków morii został odkryty przez niemieckiego neurologa Otfrieda Förstera w 1929 roku w bardzo niezwykłych okolicznościach. O. Förster operował guza u pacjenta płci męskiej. Pacjent był przytomny, jak to często bywa przy operacjach mózgu. Gdy O. Foerster zaczął usuwać guza, mężczyzna nagle wpadł w potok słów, opowiadając jeden okropny dowcip za drugim. 

Oczywiście, jeśli usłyszymy dowcip z ust osoby chorującej na morię, raczej nie będziemy z się z niego śmiać. Jednak występuje taka ciekawostka: słysząc naprawdę śmieszne żarty osoby chore na wesołkowatość najczęściej się z nich nie śmieją, gdyż ich po prostu nie rozumieją, a dodatkowo w większości przypadków nie są w stanie dopatrzyć się ukrytych w takich żartach sensów.

Ważne więc jest zrozumienie, że linia między dowcipem a obraźliwością może być płynna i zależy od indywidualnych perspektyw i kontekstu. Ważne jest szanowanie uczuć i granic innych osób oraz unikanie dowcipów, które mogą powodować obrażenia lub dyskryminację.

1418 / zawsz / psychologia humoru
9.9.24 out

Uwaga. W Polsce hazard jest nielegalny, dlatego treść zamieszczona w tym artykule jest wyłącznie informacyjna i dostępna dla użytkowników spoza Polski.